بررسی انواع ترموکوپل

ترموکوپل‌ها در ترکیب‌هایی متنوع از فلزات و کالیبراسیون‌ها موجود هستند.

رایج‌ترین آن‌ها، ترموکوپل‌های «فلز پایه» هستند که به اسم های N و T و E و J و K شناخته می‌شوند. همچنین ترموکوپل های دارای کالیبراسیون‌های دمای بالا وجود دارند که به آن‌ها ترموکوپل‌های فلز قیمتی گفته می‌شود و انواع R و S و C و GB هستند.

ترموکوپل های فلز قیمتی به این دلیل برگزیده می شوند که توانایی تحمل دماهای بالاتری را داشته و در عین حال، درستی و طول عمر مفید خود را حفظ می کنند. این ترموکوپل ها نسبت به ترموکوپل های فلز پایه به میزان قابل توجهی گران قیمت تر هستند.

هر کالیبراسیون، محیط و بازه دمایی متفاوتی دارد، البته حداکثر دما بسته به قطر سیم استفاده شده در ترموکوپل، متفاوت است.
با آنکه کالیبراسیون ترموکوپل، بازه دما را تعیین می‌کند، حداکثر بازه دمایی توسط قطر سیم ترموکوپل نیز محدود می‌شود. به همین دلیل است که یک ترموکوپل بسیار نازک ممکن است به حداکثر بازه دمایی خود دست پیدا نکند.

ترموکوپل‌های نوع K به عنوان ترموکوپل‌های «استفاده عمومی» شناخته می‌شوند، چون هزینه و قیمت پایینی دارند و بازه دمایی آن‌ها نیز مناسب است.

نوع K (نیکل-کروم / نیکل-آلومل)

نوع K رایج‌ترین نوع ترموکوپل است. این نوع، دارای قیمت کم، درستی خوب و قابلیت اطمینان است و بازه دمایی گسترده ای دارد.بازه دمایی:

• سیم اصلی ترموکوپل: منفی ۴۵۴ تا ۲۳۰۰ درجه فارنهایت (منفی ۲۷۰ تا ۱۲۶۰ درجه سلسیوس)
• سیم اکستنشن: ۳۲ تا ۳۹۲ درجه فارنهایت (۰ تا ۲۰۰ درجه سلسیوس)

درستی (هر یک که بیشتر است):

• استاندارد: ±۲٫۲ درجه سلسیوس یا ±۰٫۷۵ درصد
• محدوده‌ی ویژه‌ی خطا: ±۱٫۱ درجه سلسیوس یا ±۰٫۴ درصد

نوع J (آهن/کنستانتان)

نوع J نیز بسیار رایج است. این نوع ترموکوپل نسبت به ترموکوپل نوع K بازه دمایی کوچک‌تری داشته و عمر مفید آن در دماهای بالاتر از نوع K کوتاه‌تر است. از نظر هزینه و اطمینان‌پذیری،

برابر با نوع K است.بازه دمایی:

• سیم اصلی ترموکوپل: منفی ۳۴۶ تا ۱۴۰۰ درجه فارنهایت (منفی ۲۱۰ تا ۷۶۰ سلسیوس)
• سیم اکستنشن: ۳۲ تا ۳۹۲ درجه فارنهایت (۰ تا ۲۰۰ درجه سلسیوس)

درستی:

• استاندارد: ±۲٫۲ درجه سلسیوس یا ±۰٫۷۵ درصد
• محدوده‌ی ویژه‌ی خطا: ±۱٫۱ درجه سلسیوس یا ±۰٫۴ درصد

نوع T (مس/کنستانتان)

نوع T یک ترموکوپل بسیار پایدار است و معمولا در کاربردهای دارای دمای بسیار پایین، همچون کرایوژنیک و فریزرهای با دمای بسیار پایین استفاده می‌شود.

بازه دمایی:

• سیم اصلی ترموکوپل: منفی ۴۵۴ تا ۷۰۰ درجه فارنهایت (منفی ۲۷۰ تا ۳۷۰ سلسیوس)
• سیم اکستنشن: ۳۲ تا ۳۹۲ درجه فارنهایت (۰ تا ۲۰۰ درجه سلسیوس)

درستی:

• استاندارد: ±۱٫۰ درجه سلسیوس یا ±۰٫۷۵ درصد
• محدوده‌ی ویژه‌ی خطا: ±۰٫۵ درجه سلسیوس یا ±۰٫۴ درصد

ترموکوپل نوع E (نیکل-کروم/کنستانتان)

ترموکوپل نوع E، در بازه‌های متوسط دمایی ۱۰۰۰ درجه فارنهایت و پایین‌تر، سیگنال قوی‌تر و درستی بهتری نسبت به انواع J و K دارد.

بازه دمایی:

• سیم اصلی ترموکوپل: منفی ۴۵۴ تا ۱۶۰۰ درجه فارنهایت (منفی ۲۷۰ تا ۸۷۰ سلسیوس)
• سیم اکستنشن: ۳۲ تا ۳۹۲ درجه فارنهایت (۰ تا ۲۰۰ درجه سلسیوس)

درستی:

• استاندارد: ±۱٫۷ درجه سلسیوس یا ±۰٫۵ درصد
• محدوده‌ی ویژه‌ی خطا: ±۱٫۰ درجه سلسیوس یا ±۰٫۴ درصد

ترموکوپل نوع N (نیکروسیل / نیسیل)

نوع N از نظر درستی و محدوده دما، مشابه نوع K است. ولی نوع N مقدار کمی گران‌تر است.
بازه دمایی:

• سیم اصلی ترموکوپل: منفی ۴۵۴ تا ۲۳۰۰ درجه فارنهایت (منفی ۲۷۰ تا ۳۹۲ سلسیوس)
• سیم اکستنشن: ۳۲ تا ۳۹۲ درجه فارنهایت (۰ تا ۲۰۰ درجه سلسیوس)

درستی:

• استاندارد: ±۲٫۲ درجه سلسیوس یا ±۰٫۷۵ درصد
• محدوده‌ی ویژه‌ی خطا: ±۱٫۱ درجه سلسیوس یا ±۰٫۴ درصد

ترموکوپل‌های نوع S (پلاتین-رودیم ۱۰% / پلاتین)

ترموکوپل نوع S در کاربردهای دارای دمای بالا به کار گرفته می‌شود. این نوع ترموکوپل عموما در صنایع بیوتکنولوژی (زیست‌فناوری) و داروسازی کاربرد دارد. گاهی اوقات به دلیل درستی خوب و پایداری بالا، در کاربردهای دمای پایین نیز مورد استفاده می‌گیرد.

بازه دمایی:

• سیم اصلی ترموکوپل: منفی ۵۸ تا ۲۷۰۰ درجه فارنهایت (منفی ۵۰ تا ۱۴۸۰ سلسیوس)
• سیم اکستنشن: ۳۲ تا ۳۹۲ درجه فارنهایت (۰ تا ۲۰۰ درجه سلسیوس)

درستی:

• استاندارد: ±۱٫۵ درجه سلسیوس یا ±۰٫۲۵ درصد
• محدوده‌ی ویژه‌ی خطا: ±۰٫۶ درجه سلسیوس یا ±۰٫۱ درصد

ترموکوپل نوع R (پلاتین-رودیم ۱۳% / پلاتین)

ترموکوپل نوع R در کاربردهای دما بالا استفاده می‌شود. این نوع ترموکوپل، نسبت به نوع S درصد رودیم بالاتری دارد، در نتیجه گران‌تر است. نوع R از نظر عملکرد بسیار مشابه نوع S است. گاهی اوقات از این نوع ترموکوپل به دلیل درستی خوب و پایداری بالا، در کاربردهای دمای پایین استفاده می‌شود.

بازه دمایی:

• سیم اصلی ترموکوپل: منفی ۵۸ تا ۲۷۰۰ درجه فارنهایت (منفی ۵۰ تا ۱۴۸۰ درجه سلسیوس)
• سیم اکستنشن: ۳۲ تا ۳۹۲ درجه فارنهایت (۰ تا ۲۰۰ درجه سلسیوس)

درستی:

• استاندارد: ±۱٫۵ درجه سلسیوس یا ±۰٫۲۵ درصد
• محدوده‌ی ویژه‌ی خطا: ±۰٫۶ درجه سلسیوس یا ±۰٫۱ درصد

ترموکوپل نوع B (پلاتین رودیم ۳۰% / پلاتین رودیم ۶%)

ترموکوپل های نوع B در کاربردهای با دمای به شدت بالا به کار گرفته می‌شوند. این نوع ترموکوپل، نسبت به تمام ترموکوپل‌هایی که تا اینجا معرفی کردیم، بالاترین محدوده‌ی دما را دارد. این نوع ترموکوپل در دماهای بسیار بالا، درستی خوب و پایداری بالایی دارد.

بازه دمایی:

• سیم اصلی ترموکوپل: منفی ۳۲ تا ۳۱۰۰ درجه فارنهایت (۰ تا ۱۷۰۰ درجه سلسیوس)
• سیم اکستنشن: ۳۲ تا ۲۱۲ درجه فارنهایت (۰ تا ۱۰۰ درجه سلسیوس)

درستی:

• استاندارد: ±۰٫۵ درصد
• محدوده‌ی ویژه‌ی خطا: ±۰٫۲۵ درصد