مسئله ای که در بخش تعمیرات پمپ سیرکولاتور بسیار اهمیت دارد ،موقعیت نصب پمپ های سیرکولاتور، چگونگی و محل نصب پمپ سیرکولاتور، ، بررسی اجزای پمپ سیرکولاتور، تعمیر پمپ آب موتور خانه و نحوه تعمیرات پمپ سیرکولاتور (کوچک و بزرگ) باید مورد پایش قرار گیرد.
اجزای تشکیل دهنده پمپ سیرکولاتور:
- الکتروموتور
- شافت
- یاتاقان
- سیل مکانیکی
- کوپلینگ
- محفظه روغن
- پروانه
حال به بررسی اجزای تشکیل دهنده پمپ سیرکولاتور در فرآیند تعمیر میپردازیم .
- اولین بخش در بحث فرآیند تعمیر پمپ سیرکولاتور، الکتروموتور میباشد. نوع الکتروموتور پمپ سیرکولاتور آسنکرون قفس سنجابی می باشد.همچنین در پمپ سیرکولاتور نوع سیم پیچی استاتور در قدرت های کم به صورت تک فاز و در قدرت های زیاد به صورت سه فاز بسته می شود.
- بخش دوم شافت میباشد.در تعمیرات پمپ سیرکولاتور، محور، شافت، وظیفه انتقال حرکت دورانی به پروانه پمپ سیرکولاتور را بر عهده دارد. با توجه به اینکه در فرآیند کاری پمپ سیرکولاتور نیاز به دقت و دوری از لنگی محور را نیاز داریم، بر روی محور سطوح یاتاقانی بزرگی تعبیه شده است که دوران محور به صورت دقیق و هم مرکز و بدون لنگی صورت پذیرد.
- بخش سوم یاتاقان ها: محل تعبیه شده یاتاقان ها برای تراز نگهداشتن محور پمپ سیرکولاتور طراحی شده اند. برای این منظور از یاتاقان های برنزی که به قدر کافی بلند هستند استفاده شده است. به منظور روغن کاری محل یاتاقان ها یک شیار در نظر گرفته شده است تا گردش ثابت روغن را روی سطح یاتاقان ها میسر سازد.
- بخش چهارم سیل مکانیکی: در فرآیند تعمیرات پمپ سیرکولاتور، توجه به سیل مکانیکی از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. چرا که سلامت این قسمت از ساختار پمپ سیرکولاتور موجب می شود که از نشتی آب جلوگیری کرده و به طبع آن از هزینه های تعمیرات پمپ سیرکولاتور بکاهد. معمولا در فرآیند تعمیرات پمپ سیرکولاتور بیشترین قطعه ای که آسیب می بیند، قطعه سیل مکانیکی می باشد. که بازدید های دوره ای و شرایط نگهداری مناسب و استفاده از قطعه مرغوب و اورجینال می تواند عمر مفید این قطعه را افزایش دهد.
- بخش پنجم کوپلینگ: در تعمیرات پمپ سیرکولاتور قطعه ای که باید به آن توجه شود، کوپلینگ می باشد. چرا که عملکرد صحیح این قطعه باعث کاهش صدای پمپ سیرکولاتور شده، انتقال قدرت صحیح صورت می پذیرد و به طبع آن هزینه های مربوط به تعمیرات پمپ سیرکولاتور را کاهش می دهد. در پمپ سیرکولاتور خطی انتقال حرکت از الکتروموتور به محور پمپ توسط یک کوپلینگ فنری و در پمپ های زمینی توسط یک کوپلینگ لاستیکی ارتباط محور و الکتروموتور برقرار می شود. در نمونه های کوپلینگ فنری، بازو هایی وجود دارد که با فنر به یکدیگر متصل شده اند.
- بخش ششم سیستم روان کاری: در فرآیند تعمیرات پمپ سیرکولاتور توجه به روغن کاری مداوم و برنامه ریزی شده می تواند هزینه های مربوط به تعمیرات پمپ سیرکولاتور را کاهش دهد. با توجه به ساختار پمپ سیرکولاتور، روغن کاری محور و یاتاقان های پمپ خطی بسیار ساده و به وسیله یک تکه نمد آغشته به روغن صورت می گیرد.
- بخش هفتم پروانه: در فرآیند تعمیرات پمپ سیرکولاتور، توجه به قطعه پروانه بسیار مهم و حیاتی است. با توجه به اینکه قطعه پروانه به صورت مداوم در ارتباط با سیال گردش کننده در سیستم است، بیشتر مورد آسیب و خرابی قرار می گیرد. از این رو در صورت امکان باید بازدید های دوره ای و منظم برای بررسی این قطعه صورت بپذیرد. در صورتی که ضعف در فرآیند تعمیرات پمپ سیرکولاتور باشد و نسبت به سرویس کاری و پاکسازی پروانه پمپ سیرکولاتور از جرم ها و مواد زائد صورت نپذیرد، باعث ایجاد مشکلات در عملکرد درست پمپ سیرکولاتور شده و در مواردی ایجاد گیرپاژ و آسیب جدی به کل ساختار و بالا رفتن هزینه های تعمیرات پمپ سیرکولاتور می شود. پروانه پمپ سیرکولاتور معمولا از جنس فولاد، برنج، چدن، کائوچو، پلاستیک، آلومینیوم و غیره می باشد. که بسته به نوع کاربری می تواند از جنس های مختلف استفاده شود.
عیب یابی و تعمیرات پمپ سیرکولاتور
در زمینه تعمیر پمپ سیرکولاتور لازم است تا به یک سری از نکات کلیدی توجه شود تا این تجهیز حیاتی کمتر دچار خرابی و مشکلات گردد.
اولین موردی که باید به آن توجه شود عدم نوسان در برق ورودی پمپ می باشد. نوسان برق و کم و زیاد شدن ولتاژ می تواند از عوامل مخرب ساختار سیم پیچ پمپ سیرکولاتور باشد. نوسان برق ورودی موجب ایجاد حرارت در سیم لاکی پمپ شده که این موضوع باعث ذوب شدن لایه محافظ لاک می گردد. از بین رفتن این لایه محافظ دلیل اصلی ایجاد اتصال کوتاه در کلاف سیم پیچ بوده و باعث از رده خارج شدن پمپ می گردد.
نصب و راه اندازی پمپ سیرکولاتور از اهمیت بالایی برخوردار است. به نحوی که نصب پمپ اشتباه باشد موجب سر و صدا و آسیب در ساختار روتور و قطعه بوش سرامیک خواهد شد. بدین منظور لازم است فلنج بندی و هم راستا بودن محل نصب پمپ بررسی شده و از تغییر سایز ورودی و خروجی پمپ سیرکولاتور به شدت اجتناب شود.
ایجاد اثر سوختگی در ساختار بوش سرامیکی
آثار خرابی در ساختار روتور
از موارد بسیار مهم و اساسی در زمینه افزایش عمر پمپ سیرکولاتور توجه به میزان تهویه و گردش هوای اطراف این تجهیز می باشد. به دلیل آنکه این تجهیز وظیفه گردش آب مخصوصا در سیستم های گردش آب گرم و مدار شوفاژ را برعهده دارد (در مقاطعی از فصول گرم سال این تجهیز به منظور جا به جایی آب خنک در سیستم تهویه مطبوع فن کویل مورد استفاده قرار میگیرد که در این مقاله مد نظر نیست) گرمای مربوط به آب گرم و گرمای حاصله از کارکرد خود پمپ مدار شوفاژ همراه شده و در صورتی که عمل خنک کاری به خوبی صورت نپذیرد موجبات آسیب به قسمت الکتروموتور و قطعات حساسی مانند بوش سرامیکی و مکانیکال سیل خواهد شد.
در فرآیند تعمیرات پمپ سیرکولاتور به برخی از ایرادات و اشکالات رایج در سیستم های گرمایش موتورخانه می پردازیم:
1.شوفاژها گرم نمیشود
- از باز بودن شیر ورودی به شوفاژ اطمینان حاصل کنید.
- از روشن بودن سیستم گرمایش و مشعل اطمینان حاصل کنید.
- از کارکرد صحیح پمپ سیرکولاتور و کارایی آن اطمینان حاصل کنید.
- سیستم لوله کشی و شریان های موجود را چک کنید و از نشتی و گرفتگی لوله ها اطمینان حاصل کنید.
- بعضی از شوفاژ ها گرم نمی شوند.
- از بسته بودن شیر بای پس اطمینان حاصل کنید و در صورت باز بودن آن را ببندید.
- از باز بودن شیر های ورودی به رادیاتور شوفاژ اطمینان حاصل کنید.
- شریان های اتصالی به شوفاژ ها را بررسی و وضعیت نشتی و گرفتگی آن ها چک شود.
- سیستم گرمایش به خوبی کار نمی کند.
- از کارکرد درست پمپ سیرکولاتور اطمینان حاصل کنید.
- وضعیت لوله ها و اتصالات را بررسی کنید.
- وضعیت عایق های حرارتی و پوشش ها را بررسی کنید.
- وضعیت مشعل گرم کننده چک شود. بررسی وضعیت سیستم سوخت رسانی و میزان شعله و مطابقت آنها با استاندارد.
- پمپ سیرکولاتور صدا می دهد.
می توان یکی از دلایل اصلی این موضوع را مربوط به هواگیری سیستم گردش موتور خانه دانست. (مواردی مانند سرد بودن رادیاتور ها و گرم نشدن مناسب می تواند مربوط به هواگیری سیستم گردش موتور خانه باشد).
بدین منظور می بایست پیچ انتهایی روی پمپ سیرکولاتور را به آرامی در خلاق جهت عقربه های ساعت بچرخانید و با قرار دادن یک دستمال در زیر سوراخ تعبیه شده عمل هواگیری را انجام دهید.
این کار باید تا زمانی که هوا و حباب به طور کامل خارج می شود ادامه پیدا کند. بعد از قطع شدن صدای هوا و خروج آب، پیچ را در جهت عقربه ساعت چرخانده و سفت کنید. (بهتر است برای نتیجه مطلوب تر از تکنسین مجرب و مجاز استفاده کنید).
قطعه کوپلینگ فنری را چک کنید و در صورتی که فنر ها شکسته و یا از جای خود خارج شده اند نسبت به اصلاح این موضوع اقدامات لازم را انجام دهید.
محل نشیمن کوپلینگ بر روی شفت باید به صورت محکم و بدون لقی قرار بگید. در صورتی که شیار کوپلینگ فنری ترک برداشته و یا به اصطلاح گشاد شده باشد نسبت به تعویض قطعه کوپلینگ اقدامات لازم را انجام دهید.
